Стр. 263 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

263
Петропавл бекінісіне оңтүстіктен 1771 ж. Орта және
Ұлы жүздің бір бөлігінің ханы болып сайланған, беделді Абы-
лай сұлтанның (1711–1780) қол астында болған Орта жүздің
көшпенді қазақтарының рулары келді. Абылайдың өтінішімен
патша үкіметі 1759 ж. орыс саудагерлеріне бекініс жанында
қазақтармен, орта азиялықтармен сауда жасауға рұқсат берді.
Осы мақсатпен бекіністің жоғарғы бөлігінде «қонақтарға»
арналған дүкен төңірегінен сауда сарайы салдырылды.
Кейінгі жылдары бұл жерде тауар айналымы шапшаң
жүргені сонша, XVIII ғ. 80-ші жж. соңында Петропавл бекінісі
Қазақстан аймағындағы Ресеймен Орта Азияның қазақ
жүздері мен хандарының арасындағы сауданың дамуында
маңызды рөл атқаратын ірі сауда-экономикалық орталық
болды. Осы жөнінде сол кездегі білгір сібірлік өлкетанушы
капитан И. Г. Андреев былай деп жазды: «Әулие Петр бекінісі
1759 жылдан 1766 жылға дейіншағын сауда орны болғанымен,
1766 жылдан қазіргі уақытқа дейін сауда күшейді, Уәли хан
(Абылай ханның ұлы.– ред.) иелігіндегі қырғыздар көбіне мал
саудасын жүргізді. ... Оның үстіне бұхарлықтар, ташкенттіктер
мен қашқарлықтар көптеген тауарлар әкелді, ...неге Әулие
ками, расположенными в виде дуги к югу и востоку от крепости,
и нижний Подгорный форштадт, состоявший из 258 дво-
ров, где проживали казаки и военнослужащие гарнизона.
В это время часть казаков наряду с воинской службой зани-
мались земледелием.
С юга к Петропавловской крепости примыкали коче-
вья казахских родов Среднего жуза, которые тогда находи-
лись под управлением влиятельного в степи султана Абылая
(1711–1780), избранного в 1771 г. ханом Среднего и части
Старшего жузов. По просьбе Абылая царское правительство
в 1759 г. разрешило российским купцам производить возле
крепости торговый обмен с казахами и среднеазиатскими
торговцами. Для этой цели в нагорной части укрепления был
устроен меновой двор, где приезжим «гостям» разрешили от-
крывать торговые лавки.
В последующие годы торговля здесь быстро начала на-
бирать обороты, и уже к концу 80-х гг. XVIII в. Петропавлов-
ская крепость стала крупнейшим на территории Казахстана
торгово-экономическим центром, который сыграл важную
роль в развитии торговли России с казахскими жузами и хан-
Бұрынғы Әулие Петр және Павел бекіністері жағындағы Есіл өзені
Река Ишим со стороны бывшей крепости Святых Петра и Павла
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
22. Город Петропавловск