Стр. 416 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1
Упрощенная HTML-версия
416
Біржанкөл
Озеро Биржанколь
Айыртас бөктеріндегі жалғыз қайың
Одинокая береза у подножия горы Аиртас
жанаспайды. Мәселен, Ұлттық саябақтан 200 км жерде
жатқан Ерейментау тауларында Баянауылға қарағанда
ылғалдырақ. Алайда онда граниттер болмағандықтан,
қарағайлар өспейді. Мұндай мысалдар жеткілікті.
Сондықтан, бастысы климатология факторы емес, ол ли-
тология, яғни тау жыныстарының құрамы болып табы-
лады. Қарағайдың гранитті, гранит қиыршығы, ал кейде
құмдақты жерді жақсы көретіні белгілі.
Қарқаралы таулары мен Көкшетау қарағайлы ор-
мандары сияқты, Баянауылдың қарағайлы орманы – өткен
геологиялық кезеңнің жұрнағы, яғни олардың мұрагері.
Бұл ормандар Қазақстан далаларында бес-алты мың жыл
бұрын, яғни голоценнің ортасында, дала аумағы қазіргіге
қарағанда ылғалдырақ болған кезде болған деп санала-
ды. Жас қарағайлы ормандар олардың өсуіне ең қолайлы
гранитті жерлерде әлі күнге дейін сақталған. Олармен қатар
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
1. Кенді Алтай
37. Баянауыл табиғи саябағы
