Стр. 51 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

51

Ұранқай ауылы

Поселок Уранкай

От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана

3. Маркакольский природный заповедник

бер, шаруақор. Кейбір орыс отбасылары кержақтық әдет-

ғұрыпты ұстанады, бірақ уақыт өте келе тұрмыстары да,

салт-дәстүрлері де өзгеріп келе жатқаны байқалады.

1999 ж. осы жерде аумағы 70 га сәл астам Марқакөл

мемлекеттік табиғи қорығы құрылды. Оның шека-

расы бойында кеңдігі 2 км қорғау аймағы белгіленген.

Қорықтың жалпы аумағының 60 пайызын Марқакөл алып

жатыр. Көл мен оны қоршаған тау жоталары ғалымдар на-

зарына бұрыннан-ақ ілініп келеді. Жергілікті өсімдіктер

мен сирек кездесетін жануарлар дүниесі, сұлу табиғаты

Марқакөл қорығын ұйымдастыруға негіз болды.

Көлдің өзіне тән кішкентай «кереметтері» бар.

Ауа райы жайлы болып, көл беті тыныш жатқан кездері

су бетінде жүзіп жүрген үлкендігі аққудай ірі-ірі

шағалаларды көруге болады. Немесе кенет су бетінде бар-

жа тәрізді үлкен қайық көрінеді. Бұлар ойнаған жарық

көріністері. Ал жауын-шашынды күні толқын биіктігі екі

метрге жетіп, жайма-шуақ көл әп-сәтте алапат дүниеге ай-

налады.

Желі де өзгеше. Жергілікті тұрғындар соларға қарап

ауа райын болжайды. Батыстан, Қалжыр өзенінің бастауы-

нан аса қатты «Шүмек» желі соғады. Желден пайда болатын

которые русские семьи придерживаются кержацкого уклада,

но время изменяет многое как в быту, так и в традициях.

В 1999 г. здесь создан Маркакольский государст-

венный природный заповедник площадью чуть более

70 га. Вдоль границы его предусмотрена двухкилометровая

охранная зона. 60% от общей площади заповедника занима-

ет озеро Маркаколь. Само озеро и окружающие его хребты

издавна привлекали внимание ученых. Ценные сведения о

растительном мире, редких уже животных, красоте мест-

ной природы навели их на мысль о создании заповедника.

Есть у озера свои маленькие «чудеса». В тихую пого-

ду при идеально гладкой поверхности можно увидеть здесь

огромных, как лебеди, чаек, плавающих над водой. Или же

вдруг покажется большая, как баржа, лодка, тоже парящая

над водой. Такова игра света. А в непогоду волны достигают

двух и более метров и ласковое озеро становится опасным.

Ветры особенные. Местные жители предсказыва-

ют по ним погоду. «Чумек» дует с запада, от истоков реки

Кальжир. Он силен и порывист, с большой волной. Ковар-

ство «чумека» не однажды оборачивалось трагедией для

тех, кто оказывался вдали от берега. После «чумека» обя-

зательно устанавливается вёдро.