Стр. 35 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

35
горностай, а также – белка, летяга, бурундук. По выходам
скал многочисленны поселения алтайской пищухи и коло-
ний сурков. Не исключено, что в отдельные годы на охо-
ту за копытными из соседнего Центрального Алтая захо-
дили снежные барсы.
Райская долина – единственное из уникальных мест
в Евразии, где гнездятся крайне скрытные, ведущие ночной
образ жизни кулики. Это выходцы из Европы, Азии, Восточ-
ной Сибири и здешние аборигены бекас и азиатский бекас,
лесной и горный дупель, вальдшнеп. Чтобы вот так, вместе
они где-либо еще сосуществовали – другого такого места на
планете нет. Есть здесь и послеледниковые реликты – кулик-
хрустан, белая и тундряная куропатки.
У вершин горных гряд много донных морен и цирков,
создающих фантастические картины геологической истории.
Чашины, образованные сползающими ледниками, с таянием
льдов и снегов наполнялись водой, образуя подпрудные озе-
ра. Более десятка их находится у восточной оконечности Ива-
новского хребта. Интерес представляют так называемые спу-
щенные озера.
гей жер. Бұл жерде Еуропа мен Азия және Шығыс Сібірден
шыққан тауқұдіреттер, орман және тау маңқысы, жылқышы
құстар кездеседі. Олардың осылайша бір жерде араласа өмір
сүруі дүниежүзінің еш жерінде жоқ. Және мұнда мұз дәуірінен
кейінгі көне көздер – шалшық-хрустан, ақ құр және тундралық
құр бар.
Тізілген таулардың ұшар бастарында геологиялық
тарихтың ғажайып картинасын құрайтын шөгінді тау
жыныстарының қалдықтары (морена) кезігеді. Сырғыған
мұздардан пайда болған шұңқырларда мұз бен қар еріген кез-
де көлдер пайда болады. Олардың оннан астамы Иванов тау
қыратының шығыс шетінде жатыр. Ағынды судан пайда болған
көлдер ерекше қызғылықты.
Соңғы жылдары таудың қары тез еріп жатыр. Осы
уақытқа дейін сақталып келген көне заман мұздары тез жойы-
лып бара жатқанын барлығы да айтып жүр.
Ергежейлілер мен «алыптар». Тау қыраттарының басын-
да мүлде басқа дүниенің есігі ашылады. Тауға жасалған бір ғана
экскурсия кезінде бірден көктемнен жазға өтіп, ізінше шаңғы
теуіп қана қоймай, алыптар мен ергежейлілер еліне де барып
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай
Риддер алқабы – Кенді Алтайдың кіндігі
Риддерская долина – центр Рудного Алтая