Стр. 214 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

214

Зеренді көлді-таулы-орманды ландшафты

Озерно-горно-лесной ландшафт Зеренды

анықтайды. Оның сілемдерінде қарағайлы орман өседі. Тау

сілемдерінің одан төменгі тұсындағы көне жартастар жы-

нысын ширек сарғыш топырақты сазды құм қабаты жауып

жатыр. Олардың жасы көптеген мың жылдармен өлшенеді.

Саздақта (саздықұм керіште) әдетте, қара топырақ жиналып,

өсімдіктер өседі.

Ұлттық саябақтың барлық гранитті таулары қарағай

орманымен көмкерілген. Келушілерді бұл араның жар-

тасты таулы-орманды пейзажының ғажайып әсемдігі

таңдандырады. Әсіресе, тау етегіндегі мөлдір сулы терең

көлдер мен биік төсін жел кеулеген гранит жартастар

ерекше көрік береді. Шомбал-шомбал гранит тастар, жар-

тас жыныстарының неше түрлі кейіп-көріністері – таулы

өңірдің айрықша белгілері. Саябақтың Зеренді, Айыртау,

Имантау және басқа граниттік сілемдерінің көлді-таулы-

орманды ландшафттары осындай. Қазақстан кеңістігін

шетсіз-шексіз дала мен қуаң шөлейт деп есептеген адам бұл

Горы сложены очень древними породами. Преобла-

дают здесь метаморфические породы – гнейсы, кварциты,

кристаллические сланцы. Они докембрийского возраста,

формировались более 600 миллионов лет тому назад. Са-

мые древние из них относятся к архею – геологической эре,

возраст которой более 2,5 миллиарда лет. Здесь же обна-

ружены самые древние породы Казахстана – эклогиты. Их

возраст – 3,5 миллиарда лет. Эклогиты, как принято считать,

образовались в процессе метаморфизма. Они темно-зеле-

ного, почти черного цвета, на некоторых образцах разли-

чима скрытая слоистость. Эклогит – тяжелая горная порода,

в полтора раза тяжелее гранита. Основные минералы, сла-

гающие ее, – гранит, пироксен и некоторые полевые шпаты.

В национальном парке широко распространены граниты.

Они образовались из магмы, которая прорвала докембрий-

скую толщу примерно 400 миллионов лет тому назад. Гра-

нит определяет здесь многие черты ландшафтов. Именно к

Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы

16. Көкшетау табиғи саябағы