Стр. 388 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

388
Ақмола қаласының орталығы.
ХХ ғасырдың басындағы фотосурет
Центр города Акмолинска.
Фотография начала ХХ века
Ақмола қаласы жоспарының көшірмесі. ХІХ ғасырдың аяғы
Выкопировка из плана города Акмолинска. Конец XIX века
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
1. Кенді Алтай35. Қазақс нның елордасы – Астана
және 17 тоқылған қазыналық құрылыстар мен 292 жеке ағаш
үйлер болды.
Ақмола транзиттік сауданы қамтамасыз етутін басты
рөлді атқара бастады. Осыған байланысты Ресей мен шетелдік
саудагерлер осында өз дүкендерін ашады. Қоныстану-
шылардың көпшілігі, әсіресе, көп бөлігі татар слободасы
деп аталатын Орта Азиядан шыққандар. 1852 ж. Ақмолада
екі маусымдық жәрмеңке – Константинов және Дмитриев
жәрмеңкелері ұйымдастырылған болатын. Шағын әскери
бекініс біртіндеп қалаға айнала бастады. Ауқатты адамдар
берік те сәнді үйлер, мекемелер аша бастады. 1862 ж. Ақмола
бекінісі мен казак станицасы округтік қала мәртебесін алды.
Ақмола «Семей облысы қалаларының құқығыменжеңілдіктері
туралы ережеге» сәйкестендірілді. Ресей бодандығына кірген
барлық адамдар қалада тұруға мүмкіндік алды, саудагерлер,
ұсақ үй иесі, қолөнершілер қатарына жазыла алатын болды.
Оларға қалада үй тұрғызып, бақша егу және әртүрлі мекеме-
поселилось выходцев из Средней Азии, которые составляли
большую часть так называемой татарской слободки. В 1852 г.
при Акмолинске учреждаются две сезонные ярмарки – Кон-
стантиновская и Дмитриевская. Маленькое военное укрепле-
ние все более становилось городом. Состоятельные люди ста-
ли строить добротные дома, магазины, доходные заведения.
В 1862 г. Акмолинское укрепление и казачья станица обрели
статус окружного города. На Акмолинск распространялось
«Положение о правах и льготах городов Семипалатинской
области». Все лица свободного состояния, вступившие в под-
данство России, могли жить в городе и записываться в со-
словия купцов, мещан или ремесленников. Им отводилась в
городской черте за особую плату земля для строительства
домов, устройства огородов и различных заведений. При-
писанные к городу жители имели право приобретать любую
недвижимость.
21 октября 1868 г. согласно «Временному положе-
нию по управлению степными областями» была учреждена
Акмолинская область с центром в Омске. Область получила
название Акмолинская в связи с намерением правительства
осуществить со временем перенос областного центра из Ом-
ска в Акмолинск.
К концу первых 30 лет существования Акмолинска го-
родское население насчитывало немногим более 2000 чело-
век, но за следующие 30 лет оно возросло в 3 раза. Акмолинск
стал уездным городом с населением в 6428 человек. В городе
было 3 церкви, 5 школ, 3 завода. Особенно заметный рост
пришелся на начало 90-х гг. XIX в., когда были построены
здания городской управы, новый каменный гостиный двор,
пожарная каланча и Александро-Невская церковь. Появились
добротные купеческие особняки.