Стр. 394 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

394

Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы

1. Кенді Алтай

35. Қазақс нның елордасы – Астана

- Теміржолшылар сарайы (1954 ж. салынды, қазіргі

К. Байсейітова атындағы Ұлттық опера және балет театры,

Ақжайық көшесі, 10 үй). Ғимарат кіре берісінің бағандары

және интерьерлері мәнерлі жапсырмалары бар классикалық

жүйе негізінде салынды. 1998–2000 жж. қайта жөндеуден кейін

көрермендердің орын саны 800-ден 360-қа қысқартылды.

- «Есіл» қонақүйі (1960 ж. салынды, Бейбітшілік көшесі,

8 үй). Ғимарат классикалық бағыттағы кеңестік сәулет

өнерінің сипатын сақтаған.

1992 ж. Целиноград қайтадан Ақмола деп аталды.

1997 ж. Қазақстан Президенті Нұрсұлтан Назарбаевтың

жарлығымен Ақмола қаласы Қазақстанның астанасы болды.

Қаланың дамуы үшін елдің орталығындағы тиімді геосаяси

және ірі көлік жолдарының түйіскен жерінде болуы, қажетті

көлік және телеорталық инфрақұрылымының, бос жерлердің

болуы осы шешімді қабылдауға әкелді. 1998 ж. 6 мамырда

Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығына

сәйкес Ақмоланың атауы Астана болып өзгертілді. 1997 ж.

қаланың ауданы 258 км

2

км болса, бүгінгі Астананың ауданы

710,2 км

2

км.

1999 ж. ЮНЕСКО шешімі бойынша Қазақстанның

елордасына «Әлем қаласы» деген атақ берілді.

1998 ж. ел үкіметі жаңа елорда орталығын дамытудың

бас жоспарының эскиз-идеясына ашық халықаралық

конкурс өткізу туралы шешім қабылдады. Оның негізгі

мақсаты – қаланы дамыту үшін болашағы бар жер аумақта-

рын және барлық құрылыстарды үйлестіре ұштас-тырудың

принципті сызбаларын, жаңа әкімшілік және іскерлік

орталықтардың орындарын анықтау, сондай-ақ қаланың

көлік жүйесінде істеп тұрған негізгі магистральдарды еске-

ре отырып, көлік каркасының берік сызбаларын және

орталықтардың сәулет келбетін анықтау болды.

Конкурсқа Жапония, АҚШ, Австралия, Италия, Бол-

гария, Германия, Пәкістан, Чехия, Франция, Корея, Фин-

ляндия, Ресей, Қазақстан, Украина, Өзбекстан, Белоруссия,

Қырғызстан, Латвия сәулетшілері қатысты.

Жапондық сәулетші Кисе Курокава конкурс жеңімпазы

болды. Курокаваның ойы бойынша, Астана XXI ғасырдың

қаласы, өмір ұстанымдарына өтетін кезеңнің қаласы бо-

луы тиіс. Өмір ұстанымының басты тұжырымдамасы түйінді

сөзбен беріледі: метоболизм, жаңару, симбиоз, экология

және ауқымды қоршаған орта. Бұл ойларды іске асыру

үшін қалалық ландшафттармен ғана шектеліп қалмау ке-

рек деп тұжырымдалды. Астананы біркелкі қоңыржай кли-

матты қалаға айналдыр керек. Жел жасанды орманмен

- вокзал и привокзальная площадь (1954 г.);

- здание вокзала было построено в 1961–1964 гг. Вок-

зал полностью переоборудован, оснащен эскалатором, над-

земным пассажирским переходом, комфортными залами

ожидания, магазинами, кафе, гостиницей;

- Дворец железнодорожников (1954 г.; ныне Нацио-

нальный театр оперы и балета им. К. Байсеитовой, ул. Акжай-

ык, 10). Здание построено на основе приемов классической

ордерной системы с колоннадой главного входа и богатой

лепниной в интерьерах. После реконструкции 1998–2000 гг.

количество зрительских мест сократилось с 800 до 360 мест;

- здание гостиницы «Ишим» (1960 г.; ул. Бейбитшилик, 8).

Здание характерной советской архитектуры классицистиче-

ского направления.

В 1992 г. Целиноград был переименован в Акмолу.

В 1997 г. Указом Президента Республики Казахстан

Нурсултана Назарбаева Акмола стала столицей Казах-

стана. Это решение было продиктовано выгодным гео-

политическим расположением города в центре страны на

пересечении крупнейших транспортных путей, наличием

необходимой транспортной и телекоммуникационной ин-

фраструктуры, свободных земель для развития столицы.

Город с населением 290 тыс. человек, один из красивейших

и перспективных в Казахстане, стал новой столицей Казах-

стана. 6 мая 1998 г. согласно Указу Президента Республики

Казахстан Акмола была переименована в Астану. Площадь

города на 1997 г. составляла 258 км

2

, сегодня Астана за-

нимает 710,2 км

2

.

В 1999 г. по решению ЮНЕСКО столице Казахстана

была присуждена медаль и присвоено звание «Город мира».

В 1998 г. правительство страны приняло решение о про-

ведении открытого международного конкурса на эскиз-идею

генерального плана развития центра новой столицы. Основ-

ной целью международного конкурса установлено определе-

ние перспективных территорий для дальнейшего развития го-

рода и общей принципиальной схемы в увязке с существующей

застройкой, месторасположения новых административного и

делового центров, а также определение принципиальной схе-

мы транспортного каркаса города с учетом существующих ос-

новных магистралей, решение архитектурного образа центров.

В конкурсе приняли участие архитекторы из Японии,

США, Австралии, Италии, Болгарии, Германии, Пакистана, Че-

хии, Франции, Кореи, Финляндии, России, Казахстана, Укра-

ины, Узбекистана, Беларуси, Кыргызстана, Латвии.