Стр. 15 - ТОМ2

15
Емел өзенінің сағасына жақын Алакөлдің жағалауы
Побережье озера Алаколь близ устья реки Емель
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
54. Алакольский природный заповедник
лакөл – Қазақстанның ағынсыз көлдерінің
ішіндегі желмен ұдайы толқып жата-
тын ең тереңі. Ол Жоңғар қақпасындағы
тектоникалық депрессияда орналасқан.
Абсолюттік биіктігінің деңгейі – 347 м.
Суының молдығы жағынан Балқаштан кейінгі орында.
Оған Емел, Үржар, Қатынсу, Жаманты, Ырғайты секілді бас-
аяғы 15 өзен құяды. Көлдің жағаға жақын жерлері тұщы, ал
жағадан біраз алыстаған соң ащылығы арта түседі. Суы терең
орталық бөлікте көбірек минералданады және жылдан жылға
өзгеріп отырады. Су хлор-натрийлі, сульфат-натрийлі не-
месе хлор-сульфат-натрийлі. Ауыр металдар мен пестицид
қосылысының суда, зообентоста және балықтарда жоғары
екендігі анықталған. Әдетте Алакөлді тұзды көл деп атай-
ды, ал қолда бар жіктеулерге қарағанда ол аса тұзды емес,
қышқылтым.
Тереңдігіне, жағасының жырымдалуына, үнемі толқып
жатуына, жел бағытының ауысып тұруына байланысты көл
А лаколь – самое глубоководное озеро среди
бессточных озер Казахстана, с интенсивным
ветровым волнением. Оно расположено в
тектонической депрессии, в Джунгарских во-
ротах. Абсолютная высота его уровня 347 м.
По своей наполненности оно немногим уступает Балхашу. В
него впадает 15 рек – Емель, Уржар, Катынсу, Жаманты, Ыр-
гайты и др. Воды озера пресные только в устьях рек, а на не-
котором расстоянии от берегов горько-соленые. Увеличение
минерализации происходит к центральной глубоководной
части и изменяется от года к году. Вода хлоридно-натриевая,
сульфатно-натриевая или хлоридно-сульфатно-натриевая.
Отмечено увеличение соединений тяжелых металлов и пе-
стицидов в воде, зообентосе и рыбе. Обычно Алаколь назы-
вают соленым озером, но по существующим классификациям
оно слабосоленое или солоноватое.
Замерзание озера идет долго и сложно из-за его глу-
боководности, изрезанности берегов, интенсивного вол-
А
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
53. Қалмаққырған тарихи орыны54. Алакөл б ғи қор ғ