Стр. 241 - ТОМ2

241
студиялары көшірілді. Бұл қаланың соғыстан кейінгі уақытта
қомақты өсуін айтарлықтай анықтап берді. 1949–1950 жж.
жасалған бас жоспар бойынша көлік магистралінің желісі
дамыды, қала оңтүстік-батысқа қарай кеңіді, орталықта
жаңа тұрғын үйлер мен қоғамдық ғимараттар бой көтерді.
1966–1967 жж. Медеу шатқалында қалаға бірнеше рет қауіп
төндірген апаттан қаланы толығымен қоршап тұратын
тасқын судан қорғайтын бірегей бөгет тұрғызылды.
1968 ж. тарихи жоспарлау жүйесінің дәстүрі мен
қала орталығын қаланың өсуіне бағыттауды ескерген
жаңа бас жоспар жасалынды. Бірінші он жылдықтарда осы
бас жоспарды іске асыруда еліміздің басқа әкімшілік және
экономикалық орталықтарынан өзгеше – Алматының өзіне
тән айрықша қайталанбас бейнесін көрсететін көрнекті
сәулет ғимараттары мен ансамбльдер салынды. Сол кездегі
ғимараттар мен ансамбльдердің ішіндегі көріктілері – В. И. Ле-
нин атындағыСарай (қазіргі Республика Сарайы), «Қазақстан»
қонақ үйі, биік таудағы «Медеу» спорт кешені, цирк ғимараты
және тағы басқа кешендер.
Қазақстан өз тәуелсіздігін алғаннан кейін қала
өмірінде жаңа кезең басталды. 1993 ж. қаланың Алма-Ата аты
Алматы болып өзгертілді. 1997 ж. астана Алматыдан Астанаға
көшті. 1998 ж. Алматы қаласының ғылыми, мәдени, тарихи,
қаржы және өндірістік орталық ретіндегі ерекше мәртебесі
туралы заң қабылданды. Кейінгі 10 жылда Алматыдағы
құрылыстардың жаңа толқыны қала орамдарына енген жаңа
сәулеттен, олардың кеңістіктік құрылыстары мен көркем-
сәулет бейнесінің өзгергенінен көруге болады.
Әр кезең өзінің тарихи ізін қалдырып отырған қала
біртіндеп келмеске кетіп барады. Заңғар ғимараттар, супер-
маркеттер мен мейрамханалар мен көліктердің ағыны – бұл
әрбір алматылықтың жүрегінде сақталып қалған бұрынғы
қалаға ұқсамайтын жаңа Алматының көрінісі.
шая город от разрушительной стихии, не раз наносившей
ему урон.
В 1968 г. был разработан новый генеральный план, в
котором учитывались традиции исторической планировоч-
ной системы и предусматривалось перемещение городского
центра в направлении развития города. Первое же десяти-
летие реализации этого генерального плана знаменовалось
созданием целого ряда выдающихся архитектурных соору-
жений и ансамблей, определивших неповторимый облик
Алма-Аты, выделявшейся среди других крупных админи-
стративных и экономических центров страны своей яркой
индивидуальностью. Среди зданий и ансамблей этого пери-
ода – Дворец им. В. И. Ленина (ныне Дворец Республики), го-
стиница «Казахстан», высокогорный спорткомплекс «Медео»,
здание цирка и др.
С обретением Казахстаном независимости в жизни
города начался новый этап. В 1993 г. город Алма-Ата был
переименован в Алматы. В 1997 г. столица была перенесена
из Алматы в Астану. В 1998 г. был принят Закон об особом
статусе г. Алматы, определяющий его как научный, культур-
ный, исторический, финансовый и производственный центр.
Новая волна строительной деятельности за последние 10 лет
отмечена в Алматы активным проникновением новой архи-
тектуры в сложившиеся городские кварталы, изменением
их пространственной структуры и архитектурно-художе-
ственного облика. Город, где каждое время оставило свой
пространственный отпечаток, постепенно уходит. Много-
численные высотные здания, супермаркеты и рестораны,
огни рекламы, потоки машин и людей – это уже новый город,
непохожий на тот, что живет в сердце каждого алматинца.
Но хочется верить, что авангардные поиски вновь приведут
к вечно живым гуманистическим традициям архитектуры и к
осознанию ценности для каждого человека ощущения живой
сопричастности истории и понимания собственного места
в ее развитии.
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай 72 Город Алматы