Стр. 216 - ТОМ3

Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
133. Т. Г. Шевченко мемориалдық мұражайы
мәңгіге қалдырып, Астрахань – Новгород – Мәскеу арқылы
Петербургке келеді. Т. Г. Шевченко 1861 ж. 28 ақпанда Санкт-
Петербург қаласындағы өзінің шеберханасында жүрек ұста-
масынан қайтыс болады. 1861 ж. 10 мамырда Т. Г. Шевченко
Украинаға жерленеді.
1925 ж. желтоқсанда Қазақ АКСР ХКК «Форт-Алек-
сандровскийдегі Шевченко бағын қорғауға алу тура-
лы» қаулы шығарады, соған сәйкес Шевченко атындағы
баққа ешкім қол сұқпасын деп хабарландырылады және
мемлекет қорғауына өтеді. Халық ағарту комиссариаты-
на сол жерде кобзарьға мұражай салу жөнінде ұсыныс
түсті. Новопетровск бекінісіндегі бұрынғы гарнизонның
бағы мен бақшасы осы күнге дейін бүкіл Каспий теңізінің
шығыс жағалауындағы жалғыз жазиралы жер. 1881 ж.
ақынның өмірден кеткеніне жиырма жыл толуына бай-
ланысты бұл баққа ресми түрде Т. Г. Шевченконың аты
берілді. 1939 ж. ақынның туғанына 125 жыл толуына орай
Форт-Александровский – Форт-Шевченко қаласы болып
өзгертілді.
1932 ж. 1 мамырда Новопетровск бекінісінің бұрынғы
коменданты Ираклий Александрович Усковтың Шевчен-
Манг ышлак и о тправи лс я чер е з Ас тра хань – Новг ор од –
Мо скву в Пе тербу рг. Т. Г. Шевченко сконча лс я 28 февра-
ля 1861 г. в г ороде Санкт-Пе тербу рг е в своей мас терской
от паралича сердца. 10 мая 1861 г. Т. Г. Шевченко был по -
хоронен на Украине.
В де кабр е 1925 г. СНК Ка за хс кой АСС Р прин я л
по с т а но в л е н и е « Об о х р а н е с а д а Ше в ч е н ко в Фо р т е -
Александровском», согласно которому сад имени Шевченко
объявлялс я неприкосновенным и передава лс я под охран у
г ос ударс тва. Народному комиссариат у просвещени я пред-
ложено было устроить там музей кобзаря. Бывший г арни-
зонный огород и сад вблизи Новопетровского у крепления
по сей день являются единственным зеленым оазисом поч-
ти на всем восточном побережье Каспийског о моря. Еще
в 1881 г. в год двадцатилетия со дня смерти кобзаря это-
му саду было официально присвоено имя Т. Г. Шевченко.
В 1939 г. в связи со 125-летием со дня его рождения город
Фор т-Алексан др овс кий был пер еименован в г ор од Фор т-
Шевченко.
1 мая 1932 г. в бывшем доме коменданта Новопетров-
ского у крепления Ираклия Александровича Ускова, где ча-
216
Каспий теңізі жағалауындағы шағалалар
Чайки на берегу Каспийского моря