262
Павел бекінісін салдырды. 1755 ж. кейіннен
Горькая линия
деген атпен әйгілі Жаңа Есіл шекара бекінісінің тізбегіндегі
негізгі буын болды.
Бекініс екі гектарға жуықжерде салынды. Бұрыштарында
бірдей қашықтықта бір-бірімен білік арқылы біріккен қамалдар
орналасты. Үшқабаттымұнараның бір қабырғасыжағынан кіре
беріс қақпа салынған. Қамалдарда зеңбірек, бекініс ішінде –
казарма, ат қора, офицерлердің үйі, гарнизон шіркеуі және
қосымша құрылыстар болды. Бекініс тұрғындары Петропавл
гарнизонының әскери адамдарымен мұнда қызмет етуге Батыс
Сібірден қоныс аударылған казактар. 1772ж. бекіністіңмаңында
екі мекен болды: біраз құрылыстары бар, бекіністен оңтүстік
пен шығысқа қарай доға тәрізді орналасқан жоғарғы және ка-
зактар мен гарнизонның әскери адамдары тұратын 258 ау-
ладан құралатын төменгі мекендер. Осы кезде казактардың бір
бөлігі әскери қызметпен қатар егіншілікпен де айналысты.
правом берегу реки Ишим крепость Св. Петра и Павла. Она
стала основным звеном в цепи пограничных укреплений
Новой Ишимской линии, созданной к 1755 г. и позже полу-
чившей известность под названием Горькой линии.
Крепость была построена в форме правильного ше-
стиугольника площадью около двух гектаров. По углам его
на равном расстоянии располагались вместительные басти-
оны, соединенные между собой куртинами. В одной из стен
трехэтажной башни были построены въездные ворота. В ба-
стионах располагались пушки, внутри крепости – казармы,
конюшни, офицерские дома, гарнизонная церковь и разные
здания вспомогательного назначения. Население крепости
составляли военнослужащие Петропавловского гарнизонно-
го батальона и переведенные сюда на службу из Западной Си-
бири казаки. В 1772 г. крепость имела два форштадта (пред-
местья): верхний Нагорный форштадт с немногими построй-
Есіл бойындағы Петропавл бекінісі. Е. М. Корнеевтің суреті. 1810–1812 жылдар
Вид Петропавловской крепости на Ишимской линии. Рисунок Е. М. Корнеева. 1810–1812 годы
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
22. Петропавл қаласы