689
Жетіасар аумағын сараптау басқа мәдениетті ұстан-
ғандар да жиі болғанын көрсетті. Мәселен, б. з. д. V–ІV ғғ. тән
жекелеген зират табылымдары тянь-шаньдық сақтардың
дәл сондай керек-жарақтарына ұқсайды. Қалашық
қорымдарындағы және мәдени қабаттағы біздің заманымызға
дейінгі соңғы ғасырлардың материалдары Орал маңы
мен оның сырт жағындағы сондай материалдармен ұқсас.
Оңтүстік Қазақстанның таулы өңірлері мен Сырдария
маңына тән жасанды заттар – орта сырдария мәдениетінің
жергілікті түрі. Б. з. д. I ғ. ғұн ескерткіштеріне тән заттар тіркеледі.
Б. з. д. I мыңжылдықтың ортасы мен алғашқы ғасырларынан
VI–VII ғғ. дейінгі кезеңге жататын Жетіасар бұйымдарынан
түркілік ою-өрнектер байқалады. Осындағы бір қалашықтың
мәдени қабатынан табылған жетіасарлық құмыраның бетіне
салынған гүл күлтесінен сына жазуының көрінісі байқалады.
Әртүрлі тайпалар мен мемлекеттік бірлестіктердің тарихы
Жетіасар мәдениетімен байланысты.
погребения с характерным для тянь-шаньских саков ин-
вентарем. В погребениях и культурных слоях городищ по-
следних веков до нашей эры фиксируется значительное
число материалов, типичных для Зауралья и Приуралья.
Отмечены также артефакты, характерные для предгор-
ных и присырдарьинских районов Южного Казахстана,
локальных вариантов среднесырдарьинских культур.
Уже в I в. до н. э. фиксируются предметы, характерные
для гуннских памятников. Аналогичная картина наблюдается
и в памятниках первых веков и середины I тыс. н. э. вплоть
до VI–VII вв., когда в Джетыасарском урочище отмечается
тюркский орнамент. Обнаружен фрагмент рунической над-
писи на венчике типичного джетыасарского кувшина, най-
денного в культурном слое одного из здешних городищ.
С Джеты-Асаром связывают множество различных племен
и государственных объединений.
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай
110. Памятники урочища Джеты-Ас р
I...,679,680,681,682,683,684,685,686,687,688 690,691,692,693,694,695,696,697,698,699,...730