Стр. 375 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

375
путевых заметках российского горного ин-
женера И. П. Шангина, побывавшего в 1816 г.
по заданию Генерального штаба в Ишимских
и Тургайских степях, сохранились сведения
о средневековых городах на Нуре и Ишиме.
Согласно им, одно из городищ должно было находиться не-
далеко от переправы через Ишим – Караоткель.
Осенью 1998 г. в результате сплошного обследования
верховьев Ишима группой археологов, возглавляемой из-
вестным казахстанским археологом академиком К. А. Аки-
шевым, были найдены руинные остатки одного из городищ.
Городище оказалось «спрятанным» среди болот пойменной
долины. А само озеро, сильно заросшее камышом, как бы сли-
лось своей водной гладью со старицами и болотами.
Городище, названное по имени озера – Бузук, или Бо-
зок, что в переводе означает «Светлая стрела», располагалось
в пяти километрах на запад от Астаны и левого берега реки
Ишим – на восточном берегу озера Бозыкты. Нынче это уже
черта динамично строящейся столицы Казахстана – Астаны.
Это место, где сходятся истоки рек северосибир-
ского и среднеазиатского бассейнов, было уникальным
с точки зрения его хозяйственного освоения, военно-
стратегического плацдарма, возможности контроля над
караванными путями меридионального и широтного на-
правлений. Основатели Бозока выгодно определились и
относительно сезонного разлива рек. Именно восточный
останец озера Бозыкты, где были воздвигнуты городские
валы, оставался сухим во время половодья. Ну, а после
спада воды эта территория превращалась в изобильное
пастбище с заливными лугами, и, конечно же, само озеро
служило гнездовьем водоплавающей птицы.
В выборе места обитания предпочтение было отдано
озерно-болотному ландшафту, где удобно было прятаться и
В Р есей бас штабының тапсырмасымен 1816 ж.
Есіл, Торғай далаларында болған ресейлік тау
инженері И. П. Шангиннің жолжазбаларында
Нұра мен Есілдегі ортағасырлық көне қалалар
туралы мәліметтер айтылады. Сол бойынша
Қараөткел төңірегінде көне қала болуға тиіс еді.
1998 ж. күзде қазақстандық археологтар тобын
басқарған белгілі қазақстандық археолог академик К. А. Ақышев-
тің басшылығымен Жоғарғы Есілді біртұтас зерттеудің
нәтижесінде көне қалалардың бірінің қираған үйінді
қалдықтары табылды. Көне қала алқаптың батпағы арасы-
на «жасырылып жатқан» болып шықты. Ал көлдің өзі, қалың
қамыс, су айдыны ескі арнамен және батпақпен қосылып
тұтасып кеткен.
Бозоқ немесе Бұзық көлінің атымен аталып кет-
кен көне қалашық, ол «ақ жебе» деген мәнді білдіріп, Аста-
надан батысқа қарай бес шақырымда, Есіл өзенінің сол
жақ жағасында – Бұзықты көлінің шығыс жағалауында
Бозықты (Бозоқ) көлі
Озеро Бозыкты (Бозок)
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
34. Городище Бозок
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
34. Бозоқ қалашығы