412
Айыртас бөктеріндегі Баянауылға тән ландшафтты мүйіс
Уголок типичного ландшафта Баянаула у подножия горы Аиртас
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
1. Кенді Алтай
37. Баянауыл табиғи саябағы
Алайда неогенде, яғни 15–20 миллион жыл бұрын жер
қыртысы қайтадан жанданды. Жазықтықтардың кей жерлері
ақырындап көтеріліп, аласа таулар пайда болды. Қалғандары
төмен түсіп, аласа таулар пайда болды. Басқалары көтеріліп,
тау аралық ойпаттар пайда болған. Бұл процесс әлі де
жүріп жатыр. Демек Баянауыл, Қарқаралы, Көкшетау және
Сарыарқаның тағы басқа да таулы қыраттары ежелгі емес.
Олар – жаңа таулар.
Мұнда тау жыныстары мен желге мүжілу процесіне
қатысты кейбір түсінік бере кеткен орынды. Граниттер
магмалық тау жыныстарына жатады. Олар жер қыртысының
үлкен тереңдігінде пайда болып, ақырындап суып, қатып
но 300–400 миллионов лет тому назад, возникали горные
массивы. В последующие миллионнолетия они были раз-
рушены и здесь сформировалась холмистая, возвышенная
равнина. Разрушение привело к обнажению глубинных
горных пород. Именно тогда на дневной поверхности
оказались и гранитные массивы. Но в неогене, т. е. 15–20
миллионов лет тому назад, земная кора вновь зашевели-
лась. Одни участки равнины стали медленно подниматься,
возникли невысокие горы. Другие стали опускаться – обра-
зовались межгорные впадины. Этот процесс окончательно
не затух и в наше время. Следовательно, Баянаульские, Кар-