Стр. 456 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

456 Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
1. Кенді Алтай41. Беғазы-Дәндібай мәдениетінің кесенелері
Беғазы моласы. Ішінара қайта жөнделген № 2 кесене
Могильник Бегазы. Мавзолей № 2 после частичной реставрации
номического расслоения. Это был союз могущественных
родственных племен или племенных объединений. Бегазы-
дандыбаевское общество находилось на стадии формирова-
ния ранней формы государственности, и экономической ос-
новой для этого служили высокопродуктивное скотоводство,
обмен, развитая металлургия и торговля металлом. Бегазин-
ская элита поддерживала разноуровневые связи с Сибирью,
Средней Азией. Результатом их объясняется появление мав-
золейных памятников типа Тагискена на Сырдарье. К VI–V
вв. до н. э. потомки бегазинцев соорудили величественные
Бесшатырские курганы на реке Или в Семиречье. Конструк-
ция этих деревянных сооружений повторяет особенности
мавзолеев некрополя Бегазы. В ту пору владение металлом
имело чрезвычайное значение. Поэтому деятельность бега-
зинской верхушки устремлялась в первую очередь в регио-
ны, бедные им. В сторону Урала вооруженные мощные кланы
бегазинцев, по-видимому, не продвигались – эти регионы не
нуждались в металле и не испытывали зависимости в нем от
бегазинцев, как, например, племена юга Западной Сибири.
жасалатын белгілі бір діни рәсімдерді өткізуге әкелген. Мы-
салы, ежелгі Месопотамия мен Мысырда патша егістікке
алғаш түрен салатын және бұның қасиетті мағынасы бол-
ды. Мүмкін, Беғазы көсемдері де бұл маңызды процесті
құрметтеп, алғашқы кен балқытуға қатысқан болар. Қалай
болғанда да, көсемді жерлегенде бай сыйлықтармен қатар
етті тамақ, қымыз бен сүт құйылған ыдыстар, кен кесектері
қойылды. Мұндай салттарды жоққа шығаруға болмай-
ды, беғазы ақсүйектерінің күш-қуатының өзі металлургия
өндірісінің кірістеріне де байланысты болған ғой. Зерт-
теушілердің пікірі бойын-ша, тайпа көсемдері өндірісті
бақылап, металл бөлуді жүргізген, сонымен қатар қыруар
мал мен металл саудасы билеуші рулық қауымды байытушы
маңызды құралға айналған. Археологтар кесенелер орналасқан
аудандарда өте ірі қоныстар болғанын анықтады. Олардың
кейбірінің көлемі, құрылымы және жобалау ерекшеліктері
алғашқы қала орталықтары болуы мүмкін деген жорамал
жасауға итермелейді. Бұлар – Кент, 1 Бұғылы, Мыржық,
Шортандыбұлақ қоныстары. Ғалымдар мұндай ірі қоныс
орталықтары беғазы көсемдерінің ордалары, металлургия