Стр. 37 - ТОМ2

37
Известный Каргалинский клад, скорее всего, пред-
ставляет собой предметный комплекс из скального захоро-
нения женщины. Поэтому кладом его можно назвать услов-
но. Обнаружен он был в 1939 г. в ущелье Каргалы в 50 км
западнее г. Алматы.
Клады Семиречья конца II–I тыс. до н. э. наряду со
многими другими материальными свидетельствами указы-
вают на большое значение этого района как развитого эко-
номического и культурного центра в зоне взаимодействия
степных культур поздней бронзы, а позже – раннегосудар-
ственных образований номадов с оседлоземледельческим
и кочевым миром Средней и Центральной Азии.
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
55. Клады Семиречья
былды, оның шығу тегі бойынша Жалаулы көмбесіндегі
бұйымдармен байланысты екені сөзсіз. Мысық тұқымдас
жыртқыштардың тұяқты жануарларды, бәлкім, бөкендерді
ұстау көрінісі бейнеленген жапсырмалы қаңылтыр белгілер
қызығушылық туғызады; көмбенің құрамында көптеген
дәндер мен арқар бейнесімен безендірілген тізбек бар.
Тағы бір тамаша бұйым – арқар мен дән бейнесі бедерлен-
ген, екі қатар ширатылған сым темірмен шектелген пласти-
на. Тәжді еске түсіретін бұл бұйым, сақтардың «патшалық»
тегі өкілінің салтанатты киім-кешегінде басты орын алуы
мүмкін. Жалаулы көмбесі бұйымдарының бір бөлігін атқа
жабылатын салтанатты жабдықтар құрайды.
Негізінен әйел қабірінің бұйымдарынан тұратын
Қарғалы көмбесін көмбе деп шартты түрде ғана атауға бо-
лады. Бұл көмбе 1939 ж. Алматы қаласынан батысқа қарай
50 км жерден ашылған еді.
Б. з. д. ІІ мыңжылдық соңы – І мыңжылдықты
қамтитын Жетісу көмбелері басқа да көптеген материалдық
дәлелдермен бірге бұл ауданның кейінгі қола дәуірі далалық
мәдениетінің, ал кейіннен Орта және Орталық Азияның
отырықшы және көшпенді әлемінде көшпенділердің ерте
мемлекеттік құрылымдарының өзара әрекеттесу аймағында
дамыған экономикалық және мәдени орталық ретіндегі зор
маңызы болғанын көрсетеді.
Қанатты таутеке мүсіндері түріндегі жапсырмалы
алтын қаңылтыр белгілер. Қарғалы «көмбесі»
Золотые нашивные бляшки
в виде фигур крылатых горных козлов. Каргалинский «клад»