560
«Көмбеден» табылған моншақтар мен бойтұмарлар. V–VI ғасырлар
Бусы и амулеты из «клада». V–VI века
жою» жасыл тудың астындағы олардың идеологиялық сая-
си ұстанымы болды. Сидақ төбесі жасырып тұрған қираған
үйінді храмды қоныстың қалдықтары деп есептеуге болады.
Оның тұрғындары рулық немесе тайпалық қауымдастықтың
ата-бабалар аруағына құлшылық ететін, сондықтан, ол өртке
ұшырап, толық жойылды.
Алайда археологтарды алда шынайы сәулеттік ашы-
лым күтіп тұрды. Қорғанның солтүстік бөлігіндегі өрттен
күйген жекелеген құрылыс құрылғыларын ашқаннан
кейін өте ерте кездің аса зор, қалыңдығы 3–4 м жуық сазан
өрілген қабырғалар жалаңаштанып көріне бастады. Мұндай
қойманың рөлін атқаратын бірқатар құрылыстар (еденге
көптеген хуммалар қазып орналастырылған), сұпы-подиумы
бар алтарь бөлігі, алаулы телімдер, тағы басқалар сұлбасынан
таныла бастады. Бұл қабат құрылысының негізділігі, көптеген
жөндеу жұмыстарының ізі оның пайда болу кезеңі IV–VI ғғ.
деуге толық мүмкіндік береді. Бұлайша кесіп айтуды тағы бір
го слоя, следы многих ремонтов дают основание датировать
его появление периодом IV–VI вв., что подтверждается также
найденным в одном из помещений у алтаря-подиума кладом
с поминальными подношениями. В суфе вдоль стен помеще-
ния расчищено пять пустых хумов. Рядом с одним из них был
закопан кувшин. Устье кувшина было закрыто обломанным
донцем кухонного горшка, а внутри найдено множество бу-
син, сасанидские геммы и прочие амулеты.
Датирующими из этого набора являются три халцедо-
новые геммы, относимые к кругу сасанидских резных кам-
ней. Исследование материалов джетыасарских некрополей,
из погребений которых известно два десятка аналогичных
изделий, показало, что распространение иранских резных
камней, выполненных в штриховой манере, в присырдарьин-
ском регионе можно датировать III–V вв. Другим регионом,
где обнаруживались аналогичные геммы, является Отрарский
оазис на Средней Сырдарье. Степень распространенности в
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындары атласы
1. Кенді Алтай
ның атласы
98. Си ақ қалашығы