Стр. 72 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

72
кескінделген де, белгі төрт бөлікке бөлініп, әр бөліктің орта-
сына нүкте қойылған. Белгінің төбесінен екі сызық бөлінеді.
Басқа суреттер сұлбалар мен шектелген үш бұрышты бейне-
лер сияқты, сондай-ақ кейбір негізгі суреттерді байланысты-
ратын сызықтар салынған. Композицияның жалпы шека-
расын крест тәрізді мүсіндер көмкеріп тұр. Жалпы алғанда,
суреттердің көбіне сұлба болып шыққандығына қарамастан,
алғашқы қауымдық құрылыс суретшісінің өзіне шынайы
таныс мәдениет болмысын бейнелегенін аңғару қиын
емес. Ақбауыр үңгіріндегі суреттердің жасалу уақыты ту-
ралы археологтар қос доңғалақты арбаға қарай отырып
б. з. д. III мыңжылдықтың аяғы – II мыңжылдықтың басы деп
есептеп отыр. Қалай болғанда да, ақбауырлық арба қазірше
Қазақстан мен Орта Азияның доңғалақты көлігінің ең көне
заманғы кескіні болып табылады.
жения. Общие границы композиции обрамляют кресто-
образные фигуры. В целом, несмотря на предельный схе-
матизм рисунков, замысел первобытного художника, вос-
производившего знакомые ему реалии культуры, угадыва-
ется. О времени создания рисунков грота Акбаур архео-
логи судят по изображению двухколесной повозки такого
типа, склоняясь к датировке памятника концом III – на-
чалом II тыс. до н. э. Во всяком случае, акбаурская повоз-
ка является пока древнейшим живописным изображени-
ем колесного транспорта в Казахстане и Средней Азии.
Еще один интересный памятник наскальной живо-
писи Восточного Казахстана расположен на правобере-
жье Иртыша, в юго-восточных отрогах Курчумского хреб-
та, в долине реки Теректы. Здесь на предгорной равнине в
окрестностях аула Теректы (быв. Алексеевка) с давних пор
Ақбауыр үңгірі. Тұрғынжай, ешкі және қос доңғалақты арба бейнесі. Үзінді
Грот Акбаур. Фрагмент композиции наскальных рисунков с изображениями жилищ, козла и колесницы
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
5. Шығыс Қазақстан жартас кескіндемесі