Стр. 217 - ТОМ2

217
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай 71. Могильник Боролд
с владениями, расположенными от озера Лобнор до Тарим-
ской впадины, от Турфана до Яркенда. Они поддерживали
тесные отношения с Сюнну – самым могущественным госу-
дарством к северу от Великой Китайской стены.
Боролдайский могильник принадлежит сакам и усуням.
Здесь хоронили представителей правящих династий сакского
и усуньского государств и элиту общества. Каждый большой
курган могильника – архитектурное сооружение, каждый
курган – архитектурный ансамбль. Частями этих ансамблей
являются сами курганы с их сложным устройством насыпей и
могил, кольцевые выкладки из вертикальных камней-менгиров,
каменные кольца вокруг курганов, места культовых пиршеств,
жертвенники. Весь некрополь – это древняя «картина» пред-
ставлений о вселенной, месте в ней человека, место проведения
ритуалов и церемоний, связанных с культом предков, кален-
дарными циклами, весенними, осенними, летними и зимними
празднествами. Это и музей под открытым небом. В2006 г. было
принято решение об организации на его территории музея-за-
поведника «Боролдайские сакские курганы».
дейінгі иеліктермен саудалық қатынасын жасады. Үйсіндер
Ұлы Қытай қорғанынан солтүстікке дейінгі ең күшті мемле-
кеттер Сюннумен тығыз қатынас орнатты.
Боролдай қорымы сақтар мен үйсіндерге жататыны
анықталды. Мұнда сақ әулеті мен үйсін мемлекетін билеуші
өкілдері және ақсүйектер қоғамы жерленген. Қорымның
әрбір үлкен қорғаны – сәулет құрылысы, әр қорған – өзгеше
бір сәулет ансамблі. Бұл ансамбльдердің ажырамас бөлігі
құрылымы күрделі үйме қорғандар, тік тасты меңгірден
сақиналанып тастан қаланған молалар, қорған маңындағы
тасты сақина, діни мерекелер, құрбандықтар шалу орында-
ры болып табылады. Моланың барлық аумағы – дүние тура-
лы түсінік, ондағы адамның алатын орны, ата-баба дінімен
байланысты діни салттар мен діни мерекелер өткізетін
орын, күнтізбелік циклдер, көктемгі, күзгі, жазғы және
қысқы мерекелерді тойлаудың ежелгі «көрінісі». Бұл – ашық
аспан астындағы мұражай. 2006 ж. оның аумағында «Бо-
ролдай сақ қорғандары» археологиялық мұражай-қорығын
ұйымдастыру туралы шешім қабылданды.