Стр. 327 - ТОМ2

327

у-Іле тау қыраттарының солтүстік шегінде ала-

салау таулар – Хантау мен Жамбыл таулары

кездеседі. Батысы, солтүстігі және шығысы

Мойынқұм, Бетпақдала және Тауқұм шөл

далаларымен тұйықталған бұл ауданның

географиялық жағдайы, оның өңіраралық

байланысындағы, мәдени, экономикалық, саяси қарым-

қатынастағы айрықша орнын анықтап берді. Әртүрлі тари-

хи кезеңде оңайлықпен адам аяғы жете қоймайтын шөлдер

шекарасында шығыс Еуропа мен Батыс Сібір, Орта Азия,

Ішкі Тянь-Шань және Қытай халықтары мен мемлекеттерін

байланыстыратын жолдар дәл осы арада бас қосты.

XIX ғ. орта шеніне дейін Бұхара мен Ташкенттен

шыққан сауда керуендері одан әрі қарай шөл дала арқылы

Балқаш, Ертіс, Тобылға сапар шегуден бұрын Хантау тау

аңғарларында демалу үшін аялдаған. XVII ғ. мен XVIII ғ. орта-

сында Жоңғар хандығының көшпелі ордасы (ургасы) мен

Тибетті еділдік қалмақтармен байланыстыратын басты

стратегиялық магистраль – Үлкен Қалмақ жолы осыжермен

Қазақ даласы арқылы Еділге өтті. Осында, Хантау тау етегіне,

Ш

еверную оконечность Чу-Илийского хребта

образуют невысокие горы Хантау и Жам-

был. Географическое положение этого рай-

она, окруженного с запада, севера и востока

пустынями Мойынкум, Бетпакдала и Таукум,

предопределило его особое значение в систе-

ме межрегиональных коммуникаций, культурных, экономи-

ческих, политических связей и отношений, которое сохраня-

лось за ним на протяжении более трех последних тысячелетий

истории Центральной Азии. В разные исторические времена

на границе труднопроходимых пустынь здесь сходились пути,

соединявшие народы и государства Восточной Европы и Запад-

ной Сибири, Средней Азии, Внутреннего Тянь-Шаня и Китая.

Вплоть до середины XIX в. в горных долинах Хантау оста-

навливались для отдыха торговые караваны с экзотическими

товарами Бухары и Ташкента, прежде чем продолжить свой путь

через пустыню к берегам Балхаша и далее – к Иртышу и Тобо-

лу. Отсюда к Волге через Казахскую степь вела в XVII – середине

XVIII в. главная стратегическая магистраль –Большая Калмыцкая

дорога, соединявшая кочевую ставку (ургу) джунгарских ханов и

С

Хантау тауының оңтүстік-батысы

Вид на горы Хантау с юго-запада

От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана

1. Рудный Алтай

79. Петроглиф Хант у

Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы

53. Қалмаққырған тарихи орыны

79. Хантау пет оглифтері