413
кезде Талас алқабының астанасының рөлі Талас өзенінің
жоғарғы жағындағы Янги-Талас қаласына көшкен болуы ке-
рек. XV ғ. басында Талас қаласы өз тіршілігін тоқтатты, алай-
да отырықшы халық бұл жерде XVIII–ХIХ ғғ. дейін Әулиеата
қаласы қалыптасқанға дейін өмір сүрді.
Жазба деректер мен нумизматикалық мәліметтердің
мардымсыз, үздік-создық мағлұматтарына сүйене оты-
рып, қала тарихының жалпы нұсқасын осылайша қалпына
келтіруге болады. Оның толық тарихын, пайда болу, даму,
көтерілу мен құлдырау уақытын Тараз бен оның маңындағы
орналасқан қалалар өмірінің материалдық дәлелдерін өзгеше
мұражай – жер сақтайды.
Ғалым зерттеушілерге маңызды мәселелердің
бірі – Тараздың шығу уақыты туралы мәселе Менандр ол
жөнінде жазғаннан әлдеқайда ертеректе пайда болғаны
белгілі. Археологтар бұны дәуірлер аралығындағы кезең
ретінде тұжырымдайды. Дәл б. з. д. I ғ. ортасы мен б. з. I ғ. ба-
Таковы общие контуры истории города, которые мож-
но восстановить, опираясь на скудные, отрывочные сведения
письменных источников и нумизматический материал, тог-
да как полная история его, время возникновения, развития,
подъемов и упадков сохраняет земля – своеобразный архив
материальных свидетельств жизни Тараза и расположенных
рядом с ним городов.
Один из важнейших вопросов к ученым-иссле-до-
вателям – вопрос о времени возникновения Тараза, по-
скольку ясно, что появился он гораздо раньше, чем о
нем писал Менандр. Археологи определяют этот период
рубежом эр. Именно в промежутке между серединой I в.
до н. э. – началом I в. н. э. и возник город. И не только с
присущими ему функциями политического, экономиче-
ского и культурного центра, но и имевший многие другие
признаки, входящие в это понятие и отличающие его от
села, стоянки, убежища.
Қола шырақ. ХІ–ХІІ ғасырлар
Бронзовый светильник. XI–XII века
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай
86. Город Тар з