Стр. 432 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

432
«Жәрмеңке». И. В. Волковтың картинасы. 1915 жыл
На ярмарку. Картина И. В. Волкова. 1915 год
Қалыңдық. 1878жылғыфотосурет
Невеста. Фотография 1878 года
Естай ақынның өлеңдері мен әндерінде жырланған көркем Баянауыл өлкесі
Живописный край Баянаула, воспетый в стихах и песнях Естая
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындарының атласы
1. Кенді Алтай39. Баянауыл – жыраулар мен ақындар бесігі
қорлық жоқ. Даңқы шартарапқа жайылған Жаяу Мұса
барша қазақ баласының асыға күтетін қонағына айналды.
Ол домбырамен қатар татар әншілері секілді скрипка да
тартты... Мұса шығармашылығында... қалжың мен әзілге
құрылған қазақ халқында сирек кездесетін әндер мол еді.
Оның жеңіл де мысқыл аралас әуендері аяғына дейін со-
лай орындалатын екі бөлікті бірыңғай метрге сыйып кетеді
(татарлық сипатта), «гитарамен» сүйемелдеуді қажет етіп
және биге шақырып тұрғандай (қазақтарда жоқ нәрсе). Епті
де жылдам Мұсаға мазурка ырғағы да таныс».
Жалпы алғанда композитор шығармашылығы пішіні
мен мазмұны жағынан алуан түрлі. Оның ғұмырнамасын
зерттеген А. Қ. Жұбанов Жаяу Мұсаны тумысы бөлек ком-
позитор, оның өлеңдерін «қазақ әуенінен бөле қарау
мүмкін емес дейді. Сондай-ақ ғалым: «Орыс тілі мен орыс
образно отображают переживания нежно любящих сердец
(«Сурша кыз», «Шолпан», «Саулем кыздар», «Гаухар кыз»). Вдох-
новенно воспевают картины природы родного края песни «Ба-
янаул», «Летний день», «Летом», «Улытау», «Сарын». Азарту охоты
и романтике путешествий посвящены песни «Кобчик», «Кар-
шыга», «Когершин». Кроме того Жаяу Муса Байжанулы создал
ряд лирических кюев для домбры («Кумжылан», «Кюй девушки»,
«Кызкаркыра», «Камшылау»). Наряду с песнями и кюями Жаяу
Муса оставил богатое литературное наследие в виде стихов и
басен, отличающихся большим тематическим разнообразием
(«Хорошее ружье», «Спутник души», «Осень», «Перепелка и гие-
на», «Старик и скворец» и др.).
Современный писатель Зейтин Акишев написал
о жизни и творческом пути прославленного самородка
из Баянаула роман «Жаяу Муса». В Баянаульском районе