Стр. 513 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

513
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай 47. Петроглифы Северного Прибалхашья
маша фон болып тұрады. Кейбір петроглифтердің аумағы ірі,
оларды беткейдің етегінен 10–20 м қашықта тұрып-ақ көруге
болады. Мұнда жартастың әр алуан жеріне қашалған петро-
глифтер көп мүсінді композицияға ұласады, бұл жағынан
петроглиф шынында да алғашқы көркем-сурет галереясы
секілді.
Қалмақемелдің ең көне петроглифтері бейнелік
қатардың негізін құрайды және саны жағынан басқа суреттер-
ден көп. Суреттер саяз қашалғандығына қарағанда тас құрал
пайдаланылған секілді. Суреттің нобайы өшуге айналған,
сызықтарының шеттерінде дәл ұрылмаған аспап іздері қалып,
сызықтар үзіліп қалады. Техникалары, репертуарлары және
стильдері бірыңғай суреттер олардың өзара жақын тарихи
кезеңдерде салынғанын танытады. Бұл өнердің мазмұнын
склона; при этом выбитые на разных гранях скалы петро-
глифы нередко соединяются в многофигурные композиции,
действительно образующие первобытную художественную
галерею, в которой зрительно легко выделяются централь-
ные участки, насыщенные различными изображениями.
Древнейшие петроглифы Калмакемель, появившиеся
на девственных скалах еще тогда, когда их создатели не были
стеснены в выборе лучших по качеству и экспозиции поверх-
ностей скал, составляют основу изобразительного ряда и чис-
ленно преобладают над другими гравюрами. Рисунки выбиты
неглубоко, по-видимому, каменным орудием: контур рисунка
размыт, вокруг него следы многих неточных ударов, линии
бывают прерывистыми. Единообразие техники, репертуара и
стиля ранних гравюр говорит о создании их в течение относи-
Қалмақемел. Тас дәуірінің құралдары табылған шеберхана-тұрақ орны
Калмакемель. Местонахождение стоянки-мастерской с орудиями каменного века