Стр. 662 - ТОМ2

662
Іңкәрдария өзеніндегі Сырлытам кесенесі. ХІІІ ғасырдың соңы. Қалпына келтірілгенге дейінгі бас (сол жақта)
және бүйір қасбеттерінің көріністері. 1984 жылғы фотосуреттер
Мавзолей Сырлытам на реке Инкардарья. Конец XIII века.
Вид главного (слева) и бокового фасадов до реставрации. Фотографии 1984 года
Іңкәрдария өзеніндегі Сырлытам кесенесі. ХІІІ ғасырдың соңы. Қалпына келтірілгеннен кейінгі бас (сол жақта) және бүйір қасбеттерінің көріністері
Мавзолей Сырлытам на реке Инкардарья. Конец XIII века. Вид главного (слева) и бокового фасадов после реставрации
Белгілі қазақстандық шығыстанушы В. П. Юдин
Қазақстан тарихындағы «Шыңғыснаманың» маңызын
талқылай келе, былай деп жазады: «Сырдариядағы Жыр-
Құтлұ кесенесінің құрылысы туралы мәліметті бағалау
қиын. Біз енді бұл құрылыстың уақытын, жағдайын білеміз…
Мүмкін А. Ю. Якубовский жорамалдағандай Ақ Орда хандары
да Сырдарияның төменгі сағасына кесенелер салған болар,
алайда мұны тайпа билерінің де жасағанын біз енді нақты
толық білеміз».
Өкінішке орай Алтын Орда кесенелерінің күмбездері
мен барабандарының аман қалғандары өте аз, сондықтан
Казахстана, писал: «Трудно переоценить и сведения о строи-
тельстве на Сырдарье мавзолея Джир-Кутлу. Мы знаем теперь
и время, и обстоятельства этого строительства... Может быть,
как предполагал А. Ю. Якубовский, ханы так называемой Бе-
лой Орды также строили мавзолеи в низовьях Сырдарьи, но
что это делали и племенные бии, мы знаем теперь совершен-
но точно».
К сожалению, мавзолеев золотоордынского време-
ни с уцелевшими, необрушенными куполами и барабана-
ми осталось совсем немного, и те памятники, где хотя бы
остатки этих конструкций сохранились в достаточной
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындары атласы
1. Кенді Алтай
ның атласы
08. Шығыс Арал маңының Алтын Орда кесенелері