Стр. 143 - От Алтая до Каспия. ТОМ 1

143
Алтай ну тайгасы. Черемшанка ауылы
Девственная тайга Алтая. Село Черемшанка
цев. Почти на сто лет утвердилась вера – «за камнем» и нахо-
дится легендарное Беловодье. Да и как было не обольстить-
ся: с высоких склонов, поросших кедром, сосной, листвен-
ницей, видно глубокое ущелье, на дне которого вьется белая
лента Бухтармы-реки. Она размывает светлые глины, поэто-
му с высоты кажется, молоко течет – Белые Воды! Да и другие
приметы совпадали – величавая красота девственной тайги,
изобильной и щедрой, и бескрайняя воля!
И потянулись сюда тайные тропы, пробирались по
ним не только беглые горнозаводские рабочие, солдаты и
каторжники, но и гонимые за веру старообрядцы и просто
разудалый люд. В «камне» нашли они убежище, многие здесь
обрели веру, примкнув к расколу. Ко второй полови-
не ХVIII в. высоко в горах, в верховьях реки Бухтармы, бы-
ло более 30 мелких тайных поселений, жителей которых
прозвали каменщиками. В конце концов, таежная жизнь,
полная лишений, вынудила каменщиков искать с властями
компромисс.
В 1788 г. они решились выйти «из камня» и стать «глас-
ными правительству», но с условием не платить подати.
лы тайгалық өмір, ақырында тасшыларды өкімет басшыла-
рымен ымыраға келуге мәжбүр етті.
1788 ж. олар «тастан» шығып, салық төлемейміз деген
шартпен «үкіметке ашық» боламыз деп шешті. Тасшыларға игі
ниетпен қарады, императордың жарлығы бойынша, 1791 ж.
бұрынғы дәстүрлі адамдар өздерінің иелігіндегі жерлерімен
бірге жасақты бұратана ретінде Ресей бодандығына
қайтып келді. 1792 ж. кейін тасшылар аңғарларға түсіп, егін
шаруашылығымен айналысты. Бұқтырма аңғарындағы
бұрынғышағынмекендерден алғашқыда 9 деревня қалыптасты:
Быково, Осочиха (кейіннен 1860-шы жж. Богатырево деп
өзгертілген), Сенная, Коробиха, Фыкалка, Печи, Кіші Нарын
(сол уақытта Огнево деп өзгертілген), Язовая, Белая . Шаруа-
лар аң терісі түрінде алынып отырған табиғи салықтың ерек-
ше түрі – жасақ арқылы мемлекетпен есептесіп отырған. Ре-
сей империясының өзге де бұратаналары сияқты, тасшылар со-
нымен қатар ерекше бұратаналық басқармаға бағынған және
кен-зауытты жұмыстар мен рекруттардан босатылған. Сол
уақыттан бастап олардың атына тағы – «жасақ», «жасақшылар»
деген лақап аттар бекітілді.
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
10. Алтайское Беловодье