365
Қыш саптыаяқ. Х–ХІІ ғасырлар
Керамическая кружка. X–XII века
зооморфты өрнектер салынған әртүрлі ыдыстар кездесті;
сондай-ақ түбі конус келі ыдыстар ортасында дөңгелек
тіреуіші бар жазық үстелдің үстіңгі тақтайы жұқа сызықпен,
шиыршықпен, өсімдік өзегі секілді ұзын жапырақтармен
өрнектелсе; цилиндрлі тіреуіште гүл тостағаны іспетті шам-
далдар да бар.
Қыш материалдарының сараптамасы шурфтын жо-
ғарғы бес қабатынан табылған заттарды Х–ХІІ ғғ. жатқызады.
Қыш бұл негізінен жұқа бүйірлі ыдыстардың сынықтарынан
тұрды, құмыралар, гүл тостағандар, саптыаяқтар – көзе
дөңгелегінде жасалынды. Топтамада біршама су құятын ыдыс-
тардың сынықтары бар. Табылған заттар ішінен ІХ–ХІ ғғ. жа-
татын әйнек бұйымдарды да кездестіруге болады.
Меркі қалашығына жасалған қазба жұмысы қала
өмірі туралы маңызды материалдармен жақын танысты-
рып, оның топографиясы мен VІ–ХІV ғғ. даму кезеңдерін,
сонымен қатар Меркі қалашығының Ұлы Жібек жолындағы
Оңтүстік Қазақстанмен, Орта Азиямен шаруашылық және
мәдени байланысын айқын көрсетеді.
образные сосуды на конусовидном поддоне; дастарханы
– плоские столешницы с коническими кольцевыми подстав-
ками в центре, богато орнаментированные тонкими проца-
рапанными линиями, завитками, растительными побегами,
бутонами и длинными листьями; курильницы (светильники)
в виде чашечек на цилиндрических подставках.
Анализ керамического материала позволяет датировать
находки из верхних пяти ярусов шурфа X–XII вв. Керамика эта
представлена в основномфрагментами тонкостенных сосудов,
изготовленных на гончарном круге, – кувшинов, чаш, кружек.
В коллекции имеется небольшое количество фрагментов по-
ливных сосудов. Среди находок имеются фрагменты стеклян-
ных изделий, которые датируются IX–XI вв.
Раскопки на городище Мерке дали важные материа-
лы о жизни этого города, его топографии и этапах развития
на протяжении VI–XIV вв., а также о широких культурных и
хозяйственных связях населения Мерке с городами Южного
Казахстана, Средней Азии во времена существования Велико-
го Шелкового пути.
Келі үлгісіндегі қыш ыдыс. Х–ХІІ ғасырлар
Ступкообразный керамический сосуд. X–XII века
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай
81. Городище Мерке
I...,355,356,357,358,359,360,361,362,363,364 366,367,368,369,370,371,372,373,374,375,...730