Стр. 368 - ТОМ2

368
0,5-тен 1,3 м дейін 70-тен астам тас мүсін ескерткіштері бар
қорғандар белгілі.
Мүсінді тас қорғандар Меркі өзенінің террасала-
ры мен үстіртті алаңқайларды алып жатыр. Мүсінді қорған
құрылымдардың көпшілік бөлігі Сандық тау үстіртінде
орналасқан. Меркі алабы ескерткіштерінің бір шоғыры
Тоғансай өзенінің террассаларында анықталды. Мұнда
мүсінді тас қорғандарға таяу жерде жоғары беті мехрап,
көптеген шұңқырлары бар (тостаған тастар) ірі тастар жиі
кездеседі. Олардың бірінен көне түрік сына жазуы анықталған.
Жақын жерде жануарлар бейнеленген және түрік руларының
таңбалары салынған жартас суреттер бар. Діни сипаттағы
алуан түрлі ірі өнер ескерткіштерінің бір жерге орналасуы
бұл жерді әртүрлі қоғамдық салт-дәстүрлерді өткізетін діни
орталық ретінде сипаттауға мүмкіндік береді.
отрядами Института археологии НАН РК (А. М. Досымбае-
ва) и Центрального государственного музея Казахстана (Ю. А.
Мотов). С 2003 г. исследование комплекса древнетюркских
памятников в верховьях реки Мерке и работы по их сохра-
нению выполняются под руководством А. М. Досымбаевой.
Труднодоступность Меркенского ущелья сберегла
бесценные изваяния и многие другие памятники до наших
дней. Основу комплекса памятников Мерке составляют
средневековые каменные изваяния, сохранившиеся на ме-
стах – в центре круглых каменных курганов или в камен-
ных пристройках к курганам, с восточной стороны. В Мерке
это основной тип культовых конструкций. Диаметр их от 4
до 16 м, высота от 0,5 до 1,3 м. Сегодня известно более 70
каменных выкладок-курганов с каменными статуарными
памятниками.
Меркі шатқалының басы
Верхняя часть ущелья Мерке
Алтайдан Каспийге дейін. Қазақстанның табиғи, тарихи және мәдени ескерткіштері мен көрнекті орындары атласы
1. Кенді Алтай
ның атласы
82. VII–XIII ғ сырлардағы Меркі ғибадатханасы