493
болмаса өлік етінен арылғанша ғана жататын орын ба, осы
арасы түсініксіз күйде қалады.
Мұндай жағдайда зороастристік жерлеудің қасаң
қағидасы берік орныққан Сасанидтік Иранның жер
үсті сағаналарымен байланысты шығыс-ирандық діни
дәстүрлердің бір нұсқасы – жерлеу салт-жораларын
қарастырған жөн. Бірақ Үндістан мен Иран зороастристік
қауымдастығына тән көне жазба деректерде сақталып қалған
зороастристік жерлеу салт-жорасына қатысты мәліметтер
мен кейінгі қолда бар этнографиялық материалдарды Ор-
та Азиядан табылған археологиялық материалдар негізінде
біз қалпына келтірген салт-жоралармен салыстыру кезінде
жалпы ұқсастық тым аз ұшырасқанын ескерткен жөн. Жерлеу
практикасының салт-жорасында да, әдеп ұстану деңгейінде
де ұқсастықтан гөрі айырмашылық басым болды.
Мысалы, зороастризмде өлген адамды соңғы жолға
өзінің күнделікті киімін кигізіп, жеке керек-жарағымен,
погребального обряда, с которым связаны наземные склепы.
Остается неясным, служили ли склепы для окончательного
упокоения или же были местом, где трупы лежали лишь до
полного естественного истления мягких тканей?
В этом случае правомерно рассматривать погребаль-
ные обычаи, связанные с наземными склепами, в контексте
восточноиранской религиозной традиции, один из вариантов
которой был канонизирован в зороастрийской погребальной
догматике Сасанидского Ирана. Но нужно отметить, что при
сравнении погребальных обычаев зороастрийцев, о которых
сохранились сведения древних письменных источников и
имеется поздний этнографический материал по зороастрий-
ским общинам Индии и Ирана, с тем обрядом, который рекон-
струируется нами на основании археологического материала
из Средней Азии, мы находим очень мало общего. Различий
больше, чем сходства как в самой ритуально-погребальной
практике, так и на этическом уровне.
Қыш саптыаяқтар. VII–VIII ғасырлар
Керамические кружки. VII–VIII века
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
1. Рудный Алтай
93. Могильник Бориж р
I...,483,484,485,486,487,488,489,490,491,492 494,495,496,497,498,499,500,501,502,503,...730