131
11 жақпар тастағы ойрат жазуы
Ойратская надпись на плоскости 11
От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
64. Тамгалытас (Илийский Капшагай)
Поклонение ойратов-буддистов продолжалось и на
следующем этапе функционирования святилища, который
охватывает время правления хунтайджи Цэван-Рабдана
(1698–1727), Галдан-Цэрена (1727–1745) и их преемников,
характеризующееся безраздельным господством учения Гэ-
лугпа в религиозно-духовной жизни кочевников-ойратов и
широким распространением у них собственной письмен-
ности – «тодо бичиг» (ясное письмо). Серия выполненных с
разным мастерством молитвенных надписей, обращенных к
буддамШакъямуни, Акшобхье и Манчжушри, фиксирует этап
активного посещения культового места. К тому же времени
следует отнести появление в устном лексиконе ойратов Се-
миречья монгольского топонима Тамга, которым стали обо-
Сыбан Рабдан (1698–1727), Қалдан Серен (1727–1745)
қонтайшылар мен олардың мұрагерлері билік еткен кезеңде де
бұл ғибадатханаға ойрат-буддистер құлшылық етті.
Шакъямуни, Акшобхья мен Манчжушри Буддалар-
ға арналған түрлі шеберлікпен шекілген дұға жазба-
лар ғибадатхананың белсенді түрде пайдаланылғанын
көрсетеді. Жетісу ойраттарының ауызша лексиконын-
да моңғолдық Тамға топонимінің пайда болуы да осы
кез. Бұл атаумен Қалдан Бошоқты хан негізін қалаған
ғибадатхана тұрған жер мен оның төңірегіндегі өткел
қоса аталды.
1758 ж. Циндік Қытай әскерінің соққысынан кейін
Жоңғар хандығы жойылып, қазақ пен қырғыз тайпала-