Стр. 27 - ТОМ3

От Алтая до Каспия. Атлас памятников и достопримечательностей природы, истории и культуры Казахстана
116. Мавзолей Абат-Байтак
Ғалымдардың пікіріне келер болсақ, С. Е. Әжіғали далада
мұндай ірі монументалды құрылыс тек билеушілерге ғана
тұрғызылған деп санайды. Бұған 2004 ж. ескерткішке жасалған
археологиялық қазба жұмыстары кезінде Е. А. Смағұлов
жинаған мәліметтер де сәйкес келеді. Бұл кезеңде жасалған
кешенді сәулеттік-археологиялық зерттеулер жаңа де-
ректер алуға, ескерткіш жөніндегі мәліметтерді саралауға
мүмкіндік берді.
Кесене ішінде бірнеше мола болған. Ортасындағы
моладан керемет қазына табылды. Бұл – басы кедір-бұдыр,
тұтқасында дөңгелек тығыны бар темір түйреуіш. Е. А. Сма-
ғұловтың жорамалы бойынша, скипеттердің міндетін
кальная находка. Это железная булава с ребристой голов-
кой и кру глой вт улкой д ля ру кояти. По предположению
Е. А. Смаг улова, она могла служить скипетром. С южной сто-
роны мавзолея были полностью расчищены и зафиксиро -
ваны остатки нижних рядов кладки стен и замощения по-
ла утраченной портальной части мавзолея. По уточненным
данным, первонача льные г абаритные размеры мавзолея в
плане составляли 9,39 × 12,35 м, а его общая высота от зем-
ли до вершины шатра, согласно реконстру кции, выполнен-
ной на основе этих обмеров, доходила до 17,2 м.
Сравнива я планировку мавзолея Абат-Байтак с дру-
г ими памятниками, как широко известными, так и вновь
27
Қалпына келтірілген Абат-Байтақ кесенесі. Солтүстік-батыс көрінісі
Мавзолей Абат-Байтак после реставрации. Вид с северо-запада